Theo tốc độ phát triển mạnh mẽ của internet, thị trường thương mại điện tử đã và đang phủ sóng ngày càng mạnh mẽ. Không chỉ trong nước mà trên thế giới, các mô hình thương mại điện tử cũng dần được phát triển và chứng tỏ được tầm quan trọng của mình. Hiện tại, thương mại điện tử được chia ra tổng cộng 9 loại mô hình với đầy đủ các đặc điểm và tính chất riêng. Trong bài viết này, thiết kế website Tất Thành sẽ chia sẻ đến bạn các mô hình ấy, cùng theo dõi nhé:

Một số thuật ngữ viết tắt chuyên dụng

 
Để rút ngắn tên gọi của các mô hình, trong các thuật ngữ kinh tế của mô hình thương mại điện tử người ta quy định như sau
  • B: Business - Doanh Nghiệp
  • 2: To
  • E: Employee - Nhân Viên
  • G: Goverment - Chính phủ
  • C: Consumer - Khách hàng
  • C: Citizen - Công dân
Theo đó:
  • B2B: Business to Business - Doanh nghiệp với Doanh nghiệp
  • B2C: Business to Consumer - Doanh nghiệp với Khách hàng
  • B2E: Business to Employee - Doanh nghiệp  với Nhân viên
  • B2G: Business to Goverment - Doanh nghiệp với Chính phủ
  • G2B: Govermen to Business - Chính phủ với Doanh Nghiệp
  • G2G: Govermen to Govermen - Chính phủ với Chính phủ
  • G2C: Govermen to Citizen - Chính phủ với Công dân
  • C2C: Consumer to Consumer - Khách hàng với Khách hàng
  • C2B: Consumer to Business - Khách hàng với doanh nghiệp

Các mô hình thương mại điện tử cơ bản hiện nay

Dựa theo vị trí và vai trò của các nhân tố trong một giao dịch mà người ta cho thương mại điện tử ra làm 9 mô hình cụ thể với những đặc điểm khác biệt như sau:

Mô hình thương mại điện tử B2B


  Thương mại điện tử B2B về cơ bản có thể hiểu là thương mại điện tử giữa doanh nghiệp với doanh nghiệp. Đây là loại hình thương mại điện tử gắn với mối quan hệ giữa các công ty. Trên thị trường thương mại điện tử hiện nay thì B2B chiếm tới 80% doanh số thương mại điện tử trên toàn cầu, lớn hơn nhiều so với các mô hình thương mại điện tử khác.
Mô hình thương mại điện tử B2B là một trong những mô hình hỗ trợ rất nhiều cho các doanh nghiệp Việt dựa trên các lợi ích mà nó mang lại. Theo dự đoán của các chuyên gia kinh tế thì trong tương lai, thương mại điện tử B2B sẽ tiếp tục phát triển nhanh hơn B2C là thương mại điện tử giữa doanh nghiệp và khách hàng.
Một trong những mô hình thương mại điện tử B2B kinh điển trên thế giới chính là Alibaba.com của Trung Quốc
 

Mô hình thương mại điện tử B2C

Là mô hình thương mại điện tử phổ biến thứ 2, thương mại điện tử B2C được hiểu là thương mại giữa doanh nghiệp và người tiêu dùng liên quan đến việc khách hàng thu thập thông tin, mua các hàng hóa hữu hình hoặc vô hình và sử dụng nó, trở thành người tiêu dùng cuối cùng.
Mô hình thương mại điện tử B2C nổi tiếng trên thế giới hiện nay phải kể đến Amazon.com với việc kinh doanh bán lẻ qua mạng các sản phẩm như sách, đồ chơi, đĩa nhạc, sản phẩm điện tử, phần mềm và các sản phẩm gia đình.
Tại Việt Nam trong vài năm trước đây hình thức này khá ảm đảm, không có một website thương mại điện tử nào thực sự tỏ ra mạnh mẽ nhưng trong vài năm trở lại đây đã xuất hiện những doanh nghiệp đi đầu và đạt được tiếng vang lớn trong cộng đồng người dùng trong nước. Cụ thể là 2 website lớn là tiki.vn và lazada.com.

Mô hình thương mại điện tử B2E


  Mô hình thương mại điện tử B2E là một hình thức thương mại điện tử sử dụng mạng máy tính, cho phép doanh nghiệp cung cấp sản phẩm, dịch vụ tới nhân viên trong doanh nghiệp. Hình thức này thường không phổ biến và chỉ được thực hiện ở các doanh nghiệp lớn.
Một số ví dụ về ứng dụng B2E như:
  • Chính sách quản lý bảo hiểm trực tuyến
  • Thông báo phổ biến doanh nghiệp
  • Cung ứng các yêu cầu trực tuyến
  • Báo cáo lợi ích dành cho nhân viên

Mô hình thương mại điện tử B2G

B2G là hình thức thương mại điện tử giữa doanh nghiệp và chính phủ hay còn được hiểu là thương mại giữa công ty với khối hành chính công. Nó bao gồm việc sử dụng internet cho mua bán công, thủ tục cấp phép và các hoạt động có liên quan đến chính phủ.
Ở hình thức này, chính phủ hay khối hành chính công sẽ có vai trò dẫn đầu trong việc thiết lập thương mại điện tử, giúp các hệ thống mua bán trở nên hiệu quả hơn. Các chính sách mua bán trên web tăng cường tính minh bạch của quá trình mua hàng. Hiện nay, tuy đã tồn tại và được xây dựng nhưng mô hình thương mại điện tử này chưa thực sự phát triển do hệ thống mua bán của chính phủ chưa hoàn thiện.

Mô hình thương mại điện tử G2B


  Thương mại điện tử G2B là thương mại giữa chính phủ với doanh nghiệp, đây là một trong 3 yếu tố chính của chính phủ điện tử. Các hình thức tương tác giữa chính phủ với doanh nghiệp này thường không mang tính thương mại mà thường là việc cung cấp các thông tin về luật, quy chế, chính sách và các dịch vụ hành chính công trực tuyến cho doanh nghiệp qua internet.

Mô hình thương mại điện tử G2G

G2G Là hình thức giao dịch trực tuyến không mang tính thương mại giữa các tổ chức chính phủ khác nhau với nhau. Hình thức này thường được áp dụng tại các nước đa chính phủ, ví dụ tiêu biểu là Anh.

Mô hình thương mại điện tử G2C

Thương mại G2C là thương mại điện tử giữa chính phủ với công dân hoặc cá nhân riêng lẻ. Mô hình này tại nước ta thường được thực hiện dưới hình thức gửi thư trực tiếp và các chiến dịch truyền thông

Mô hình thương mại điện tử C2C


  Thương mại C2C là thương mại điện tử giữa người tiêu dùng với nhau, đến hiện tại, đây là mô hình kinh doanh có tốc độ tăng trưởng nhanh chóng nhất. Hình thái của mô hình này là các sàn thương mại điện tử hoạt động bằng hình thức bán đấu giá trực tuyến, rao vặt trên mạng.
Hiện nay tại Việt Nam, Shopee.vn là ví dụ kinh điển cho mo hình thương mại điện tử này.

Mô hình thương mại điện tử C2B

Thương mại điện tử C2B là mô hình kinh doanh trong đó người tiêu dùng tạo ra giá trị và doanh nghiệp sẽ tiêu thụ giá trị đó. Một số ví dụ cho hình thức này như việc thu thập ý tưởng hữu ích từ người tiêu dùng, người dùng cung cấp sản phẩm, vật liệu cho doanh nghiệp và doanh nghiệp trả tiền cho người dùng.
C2B Được coi là một loại hình kinh doanh ngược, được ra đời dựa trên việc:
  • Internet kết nối nhiều nhóm người và ngày càng mở rộng một cách mạnh mẽ
  • Công nghệ ngày càng phát triển và phục vụ cho nhiều nhu cầu trong cuộc sống
Trên đây là tất cả thông tin về một số thuật ngữ thương mại điện tử và các mô hình thương mại điện tử cơ bản nhất hiện nay. Hy vọng những thông tin trong bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về lĩnh vực này. Chúc bạn một ngày tốt lành!